Het geregistreerd kassasysteem in de horeca: de weg van de publiek-private dialoog

Maatschappelijk verantwoord ondernemen als overheidsdienst betekent ook oog hebben voor de mogelijke gevolgen van de uitoefening van de taken. Overbodige inspanningen bij zowel burgers als ondernemers vermijden en mogelijke nefaste gevolgen beperken, zijn daarbij essentieel. Een typisch voorbeeld hiervan is de invoering van een Geregistreerd Kassasysteem (GKS) in de horeca.

In 2009 sloot de horecasector met de regering een akkoord: btw-verlaging op ter plaatse verbruikte maaltijden naar 12%, in ruil voor samenwerking aan een effectievere fraudebestrijding in de sector. Het middel het GKS.
Een werkgroep binnen de Algemene Administratie van de Bijzondere Belastinginspectie van de FOD Financiën kreeg de opdracht het GKS te ontwerpen en in te voeren. Op 1 januari 2014 zal het systeem geleidelijk in de horecasector worden ingevoerd.

Yves Bruggeman en Jan De Loddere

Inspecteurs respectivelijke bij de BBI en de opsporingsdiensten van Fiscaliteit

De werkgroep heeft contact opgenomen met de beroeps- of koepelorganisaties van zowel de horecasector als de kassaproducenten.

Hoewel het GKS het gevolg is van een afspraak tussen de sector en de regering, roept het toch veel onrust en vragen op bij de 50.000 Belgische horecaondernemers. Hoe begint men aan zo’n opdracht?

We gingen op zoek naar een concept dat aan de eisen van alle betrokken partijen tegemoet kwam. Voor de overheid moest het een efficiënt middel zijn in de strijd tegen de fraude. Voor de horeca uitbaters stonden kostprijs en gebruiksvriendelijkheid centraal. Voor de kassaproducenten mocht het geen extreme meerkost in hun productie veroorzaken, want België is maar een kleine afzetmarkt. Evenmin mocht het producenten van de markt uitsluiten. Met die zaken in het achterhoofd heeft de werkgroep een systeem ontwikkeld dat het beste van de bestaande systemen in zich verenigt om aan al die behoeften te voldoen.
Om die behoeften te kennen, nam de werkgroep contact op met de beroeps- of koepelorganisaties van zowel de horecasector als de kassaproducenten.
Het concept werd met hen afgetoetst en aangepast tot een doordacht systeem op tafel lag.

De horecasector is enorm gediversifieerd. Hoe kunnen jullie er zeker van zijn dat aan de behoeften van iedereen werd voldaan?

Ja, dat was moeilijk. Door de enorme sectordiversiteit was het onmogelijk met álle belangenverenigingen rond de tafel te zitten.
Maar dat vangt de werkgroep op door naar de uitbaters op het terrein zelf toe te gaan. De werkgroep neemt deel aan informatiesessies en is aanwezig op vakbeurzen. Om ervoor te zorgen dat ook niet-leden van vakorganisaties worden bereikt werd een infoweb gelanceerd: een website waarop de werkgroep alle vragen verzamelt beantwoordt
De werkgroep zet die vragen en antwoorden online, zodat iedereen op wie de vraag betrekking heeft, het daar kan lezen. Aangezien het een officiële site is van de FOD Financiën, is men ook zeker van de correctheid van de informatie.

Hoe was de respons?

Zeer goed. Zo goed zelfs dat de site even on hold moest worden gezet, omdat de massa informatie niet meer overzichtelijk was. Dus heeft de werkgroep de site herwerkt in functie van overzichtelijkheid, maximale deelbaarheid via sociale media én een automatische informatiestroom die abonnees op de hoogte houdt van de wijzigingen.

Zou u de aanpak ook voor andere zaken aanbevelen?

Dit was een zeer positieve ervaring als het gaat over de invoer van nieuwe systemen. Het maakt de invoering veel gemakkelijker omdat veel praktische vragen al beantwoord zijn op de dag dat het systeem operationeel wordt. 
Het GKS draagt ook bij tot een juistere beeldvorming. Want het mag dan het gevolg zijn van een akkoord tussen de sector en de regering, zo ervaart men dat niet. Door de koepelorganisaties erbij te betrekken en kanalen in te zetten om iedereen te bereiken, wordt het duidelijk dat de invoering van het GKS niet ten koste van de betrokkenen gaat..
Omdat zij belast was met de invoering van het GKS, had de BBI wel controle over de manier waarover het systeem werd ingevoerd. Er werd resoluut gekozen voor een aanpak met alle betrokkenen.